Με την ευκαιρία της πρόσφατης (Μάρτιος 2021) επαναπροβολής της τηλεοπτικής σειράς "Το Υποβρύχιο" (Das Boot) από την ΕΡΤ, όπου σε αρκετά πλάνα διακρίνεται η γερμανική κρυπτογραφική μηχανή Enigma και ο χειρισμός της, αναδημοσιεύεται από το παλιότερο blog μου (mepolyaplalogia) αλλά με προσθήκες, το άρθρο για τη δημιουργία της Enigma.
H ιστορία του συστηματικού σπασίματος του κώδικα Enigma από τον A. Turing και τους συνεργάτες του στο Bletchley Park στη διάρκεια του Β’ΠΠ είναι γεγονότα αρκετά γνωστά, κυρίως μετά την κινηματογραφική μεταφορά της δραματικής ζωής του Turing (The Imitation Game), το 2014.
Αυτή είναι όμως μόνο η μισή ιστορία, καθώς η κρυπτογραφική μηχανή Enigma χρησιμοποιήθηκε μεν από τους Γερμανούς από το τέλος του Α’ΠΠ μέχρι το τέλος του Β’ΠΠ, αλλά από 1941 και μετά οι Γερμανοί χρησιμοποιούσαν όλο και περισσότερο την πιο πολύπλοκη (και πολύ ταχύτερη) μηχανή Lorenz, που οι εργαζόμενοι στο Bletchley Park είχαν βαφτίσει Tunny.
To σύνολο μάλιστα των κρυπογραφικών δραστηριοτήτων στο Bletchley Park συχνά αναφέρονταν σαν Ultra (από το Ultra secret, υψηλότερη διαβάθμιση από το Top secret), χωρίς να υπονοείται κάποια συγκεκριμένη μέθοδος ή συσκευή.
To σύνολο μάλιστα των κρυπογραφικών δραστηριοτήτων στο Bletchley Park συχνά αναφέρονταν σαν Ultra (από το Ultra secret, υψηλότερη διαβάθμιση από το Top secret), χωρίς να υπονοείται κάποια συγκεκριμένη μέθοδος ή συσκευή.
Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί, ότι οι γενικές αρχές για την αποκρυπτογράφηση της Enigma ήταν γνωστές από το καλοκαίρι του 1939 μετά από προσπάθειες Πολωνών μαθηματικών (όπως του Marian Rejewski), οι οποίοι στη συνέχεια ενημέρωσαν τους Άγγλους και Γάλλους ομολόγους τους, έναν μήνα πριν την έναρξη της εισβολής των Γερμανών στην Πολωνία.
To κεντρικό κτήριο του Bletchley Park (επάνω). Τον χειμώνα του 1945, στο κορύφωμα της αποκρυπτογραφικής δραστηριότητας περίπου 9000 άτομα εργάζονταν στο συγκρότημα.
Κάτω, η πλήρης έκταση του συγκροτήματος. Το κεντρικό κτήριο διακρίνεται αριστερά, στη μέση της εικόνας (κάτω).
*Μέθοδος σήμερα γνωστή ως metadata analysis, πολύ σημαντική εξαιτίας της μεγάλης δυσκολίας να σπάσουν οι σύγχρονοι κώδικες.
Τα πρώτα ασύρματα μηνύματα της Τunny, που χρησιμοποιούνταν αποκλειστικά από την υψηλή ιεραρχία των Γερμανών, καταγράφηκαν από τους Βρετανούς τον Ιούνιο του 1941, ενώ λίγους μήνες αργότερα ο ταξίαρχος J. Tiltman που εργάζονταν στο Bletchley Park αποκρυπτογράφησε (με το χέρι φυσικά) το πρώτο μήνυμα από Tunny μήκους 4000 χαρακτήρων, μέσα σε 10 ημέρες. Το μήνυμα αυτό μάλιστα, είχε σταλεί από την Αθήνα στη Βιέννη και το λάθος του αποστολέα που βοήθησε στο σπάσιμο του κώδικα, ήταν ότι έστειλε το ίδιο (μακροσκελές) μήνυμα δύο φορές χωρίς να αλλάξει τη θέση των τροχίσκων κωδικοποίησης (βλ παρακάτω), ενώ έκανε και κάποιες μικροαλλαγές στο κείμενο.
Να σημειωθεί εδώ, ότι οι Βρετανοί διέθεταν πολύ ευαίσθητους ασύρματους δέκτες, με αποτέλεσμα να διαβάζουν στην Αγγλία μηνύματα ακόμα και από το Ανατολικό Μέτωπο!
Ο Bill Tutte που εργάζονταν στο τμήμα του Μ. Νewman στο Bletchley Park, βρήκε τον τρόπο για τη μηχανική επεξεργασία των κρυπτογραφημένων μηνυμάτων της Tunny, ενώ ο Tommy Flowers που είχε εμπειρία σε ηλεκτρονικά συστήματα κατασκεύασε τον πρώτο Colossus Μk1 στις αρχές του 1944, χρησιμοποιώντας (μεταξύ άλλων) 1600 ηλεκτρονικές λυχνίες.
O W.T. (Bill) Tutte
Επρόκειτο ουσιαστικά για τον πρώτο προγραμματιζόμενο ψηφιακό ηλεκτρονικό υπολογιστή στον κόσμο που αύξησε κατά πολύ την ταχύτητα αποκρυπτογράφησης, κάτι ιδιαίτερα σημαντικό καθως αποκρυπτογράφιση μετά από 5 ημέρες δεν έχει ουσιαστικά αξία.
Μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες ήταν η υποκλοπή της γερμανικής στρατηγικής πριν τη μάχη του Κουρσκ το καλοκαίρι του 1943, που προωθήθηκε στους Σοβιετικούς ώστε να κερδίσουν τη μεγαλύτερη αρματομαχία στον κόσμο.
O Tommy Flowers
Σχεδόν έναν χρόνο αργότερα, την 1η Ιουνίου 1944 και λίγες ημέρες πριν την απόβαση στη Νορμανδία (D-day) λειτούργησε ο βελτιωμένος Mk2, επιβεβαιώνοντας την παραπλάνηση των Γερμανών για το σημείο απόβασης (περίμεναν ότι θα γίνει στο Καλαί), και προσφέροντας πολύ σημαντικές υπηρεσίες στη επιτυχή εξέλιξη της ίδιας της απόβασης αλλά και στη συνέχεια του πολέμου.
Μάλιστα οι Βρετανοί φρόντιζαν να υπάρχει πάντα μια "κάλυψη" για τις επιτυχίες τους, όπως για παράδειγμα να στέλνουν ένα αναγνωριστικό αεροπλάνο εκεί που ήδη γνώριζαν ότι υπήρχε γερμανικό υποβρύχιο λίγο πριν του επιτεθούν, ή το αντίθετο να έχουν κάποιες εμφανείς αποτυχίες με το να μην παίρνουν ιδιαίτερες προφυλάξεις σε επιθέσεις που γνώριζαν ότι θα γίνουν εναντίον τους.
Μέχρι το τέλος του πολέμου 11 Colossus Mk2 βρίσκονταν σε λειτουργία, οι οποίοι όμως στη συνέχεια καταστράφηκαν μαζί με όλα τα σχετικά έγγραφα και σχέδια, καθώς θεωρούνταν πολύ ευαίσθητο υλικό για την εθνική ασφάλεια. Ιδιαίτερα μάλιστα καθώς οι Βρετανοί μετά τον πόλεμο προώθησαν συσκευές τύπου Enigma σε χώρες στις οποίες ασκούσαν επιρροή, ώστε να μπορούν να τις παρακολουθούν.
Κατά συνέπεια, μόνο μετά το 1970 άρχισαν να εμφανίζονται άρθρα και αναφορές για το έργο στο Bletchley Park.
Η ίδια μυστικότητα δεν επέτρεψε να δοθούν τα εύσημα στους ανθρώπους που τα δικαιούνταν, παρά πολύ αργότερα και όταν κάποιοι δεν ήταν πια στη ζωή.
Το 1994 ξεκίνησε μια προσπάθεια ανακατασκευής του Colossus Mk2, η οποία ολοκληρώθηκε και δοκιμάστηκε με επιτυχία, και σήμερα η μηχανή αυτή βρίσκεται σαν έκθεμα στο Bletchley Park που έχει μετατραπεί σε μουσείο.
H Enigma (επάνω), με ανοικτό το επάνω κάλυμμα που αποκαλύπτει τους (τρείς, σ’ αυτή την έκδοση) τροχίσκους κωδικοποίησης, και ανοικτό και το εμπρός κάλυμμα που αποκαλύπτει τον βύσματο-πίνακα, ενώ παρακάτω φαίνεται η αρχή λειτουργίας της.
Η κωδικοποίηση της Enigma ξεκινούσε με την τοποθέτηση τόσο των καλωδίων στον βυσματο-πίνακα όσο και των τροχίσκων σε ορισμένη θέση, που την υποδείκνυε ειδική λίστα (που ανανεώνονταν κάθε μήνα) για τη συγκεκριμένη ημέρα και αριθμό μηνύματος.
Έτσι, το πάτημα ενός πλήκτρου στο πληκτρολόγιο (αριστερά) έστελνε ρεύμα που περνούσε από τον συνδυασμό των καλωδίων (κόκκινη διαδρομή), πριν συνεχίσει μέσα από τους τροχίσκους (που άλλαζαν τον συσχετισμό τους σε κάθε πάτημα που πλήκτρου), για να επιστρέψει μέσω του «ανακλαστήρα» Β (μπλε διαδρομή) και με αντίστοιχο τρόπο, ώστε να ανάψει ένα (διαφορετικό από το αρχικό) γράμμα στον φωτεινό πίνακα, δεξιά.
Στο παράδειγμα, το πάτημα το γράμματος Τ, «παρήγαγε» το γράμμα G, ενώ σε επόμενο πάτημα του Τ, θα προέκυπτε ένα άλλο γράμμα.
Το γράμμα του φωτεινού πίνακα στη συνέχεια στέλνονταν ασύρματα με Μορσικό κώδικα στον λήπτη, ο οποίος έχοντας μια παρόμοια συσκευή Enigma και έχοντάς τη ρυθμισμένη σύμφωνα με την ίδια λίστα για τις θέσεις των καλωδίων και των τροχίσκων, πατούσε το κωδικοποιημένο γράμμα στο πληκτρολόγιό του και έπαιρνε στον φωτεινό πίνακα το αποκωδικοποιημένο αποτέλεσμα.
Μία πολύ ωραία παρουσίαση της λειτουργίας της Enigma (στα αγγλικά και με αγγλικούς υπότιτλους) υπάρχει εδώ: https://www.youtube.com/watch?v=ybkkiGtJmkM
Ο Alan Turing
Ο Α. Τuring αυτοματοποίησε και επιτάχυνε κατά πολύ τη διαδικασία ψαξίματος των πιθανών συνδυασμών, κατασκευάζοντας το αυτόματο ηλεκτρομηχανικό σύστημα Bombe.
Οι κώδικες της Enigma αρχικά έσπασαν από την απροσεξία των αποστολέων που συχνά περιλάμβαναν τις ίδιες τυποποιημένες φράσεις στα μηνύματά τους, όπως «Ηeil Hitler» ή «ουδέν νεότερον», που η μηχανή φυσικά κωδικοποιούσε κάθε φορά με διαφορετικό τρόπο. Επίσης συστηματικά περιλάμβαναν και τυποποιημένες μετεωρολογικές πληροφορίες.
Σημαντικά πάντως βοήθησε το γεγονός ότι οι Βρετανοί είχαν ήδη στα χέρια τους τον Μάιο του 1941 (από το υποβρύχιο U-110) την τότε έκδοση της μηχανής Enigma μαζί με τους κώδικές της, ενώ στα τέλη Οκτωβρίου του 1942 (από το υποβρύχιο U-559) τους νεότερους κώδικες του γερμανικού πολεμικού ναυτικού, ποτέ όμως δεν απέκτησαν μια μηχανή Tunny.
Η Βombe του Turing.
Η αρχή λειτουργίας της Tunny έμοιαζε κάπως με της Enigma, στο ότι και αυτή χρησιμοποιούσε τροχίσκους (δώδεκα συνολικά) που ο συσχετισμός τους άλλαζε σε κάθε περιστροφή, ώστε το ίδιο γράμμα να κρυπτογραφείται σε διαφορετικό γράμμα προς αποστολή, με κάθε πάτημα του πλήκτρου του γράμματος.
Εδώ σταματούν όμως οι ομοιότητες, και μία βασική διαφορά είναι ότι τα γράμματα στην Tunny μετατρέπονταν αυτόματα στο δυαδικό σύστημα, έτσι ώστε κάθε γράμμα να αντιστοιχεί σ’ έναν μοναδικό συνδυασμό 5 συμβόλων που αποτελούνταν από τελείες (.) και χι (Χ), κάτι παρόμοιο με τον κώδικα Μορς.
Επιπλέον, σε κάθε αρχικό γράμμα προστίθετο και ένα κωδικό γράμμα που το παρήγαγε η ίδια η μηχανή κωδικοποίησης, με τρόπο που θα δούμε λίγο αργότερα.
Ας υποθέσουμε τώρα για παράδειγμα, ότι το γράμμα Μ (που θέλουμε να στείλουμε) αντιστοιχεί στα σύμβολα . . Χ Χ Χ, ενώ το κωδικό γράμμα που παράγει η μηχανή με το (συγκεκριμένο) πάτημα του πλήκτρου του Μ, είναι το Ν που αντιστοιχεί στα σύμβολα . . Χ Χ .
Αν προστεθούν αυτά τα γράμματα (δηλαδή τα δυαδικά σύμβολά τους) ακολουθώντας τον κανόνα: ίδια σύμβολα = τελεία, διαφορετικά σύμβολα = χι, η πρόσθεση των πιο πάνω γραμμάτων θα δώσει:
Μ = . . Χ Χ Χ
Ν = . . Χ Χ .
Μ+Ν = . . . . Χ, όπου αυτή η διαδοχή τελειών και χι αντιστοιχεί στο γράμμα Τ, που είναι αυτό που θα αποσταλεί αυτόματα και ασύρματα προς τον δέκτη.
Ο χειριστής του δέκτη, συμβουλεύονταν την ειδική λίστα QEP για την ημέρα και αριθμό του μηνύματος (έναν διψήφιο αριθμό που έστελνε ο αποστολέας χωρίς κωδικοποίηση), και ρύθμιζε τους τροχίσκους της μηχανής του έτσι ώστε να παράγει την ίδια διαδοχή κωδικών γραμμάτων, όπως η μηχανή κρυπογράφησης.
Τώρα συμβαίνει κάτι φαινομενικά παράδοξο, αλλά απόλυτα συμβατό με την πράξη XOR της άλγεβρας Boole.
Όταν στο Τ (στο παράδειγμά μας) που θα ληφθεί, προστεθεί το ίδιο κωδικό γράμμα, δηλαδή το Ν, θα προκύψει πάλι το αρχικό Μ, και για την επιβεβαίωση:
Τ = . . . . Χ
Ν = . . Χ Χ .
Τ+Ν = . . Χ Χ Χ, που είναι πράγματι το Μ.
Αυτό δουλεύει για όλους τους συνδυασμούς, και είναι ιδιότητα της άλγεβρας Boole.
H «Τunny», χωρίς το κάλυμμα και το πληκτρολόγιό της. Φαίνονται οι δώδεκα τροχίσκοι που δουλεύουν σε ομάδες των 5 + 2 + 5. Φυσικά πρόκειται για γερμανική μηχανή (Lorenz) που βρέθηκε μετά τον πόλεμο, καθώς οι Βρετανοί ποτέ δεν κατάφεραν να αποκτήσουν μία κατά τη διάρκεια του πολέμου.
Ας γυρίσουμε τώρα λίγο πίσω, και ας δούμε πώς η μηχανή αποστολής είχε παράξει το κωδικό γράμμα.
Στην αρχή, όπως και στην μηχανή Enigma, ο χειριστής θα πρέπει να βάλει τους 12 τροχίσκους στη διάταξη που του υπαγορεύει η λίστα QEP για την ημέρα και τη σειρά του μηνύματος.
Οι δύο πεντάδες των τροχίσκων φέρουν έκκεντρα στην περιφέρειά τους σε διάφορες θέσεις, ώστε ανάλογα με τη θέση τους να πιέζουν ή όχι έναν διακόπτη, με αποτέλεσμα να περνάει ή όχι ηλεκτρικό ρεύμα.
Η πρώτη πεντάδα περιστρέφεται αυτόματα κατά μία θέση με το πάτημα κάθε πλήκτρου γράμματος, ενώ το αν περιστραφεί και η δεύτερη πεντάδα το κανονίζει η ρύθμιση των οι δύο ενδιάμεσων (μεταξύ των δύο πεντάδων) τροχίσκων.
Έτσι λοιπόν, με κάθε πληκτρολόγηση, η πρώτη πεντάδα περιστρέφεται πάντοτε, ενώ η δεύτερη περιστρέφεται ενδεχομένως, πάντως ο συνδυασμός σε σειρά των δύο διακοπτών που αντιστοιχούν σε ομόλογους τροχίσκους (πχ στους πρώτους τροχίσκους των δύο πεντάδων) θα παράγει ένα πέρασμα ή όχι του ρεύματος, δηλαδή μία τελεία (.) ή ένα χι (Χ), οπότε τα πέντε σύμβολα που θα προκύψουν μ’ αυτόν τον τρόπο, θα δώσουν το κωδικό γράμμα.
Η Colossus, τροφοδοτούνταν με στοιχεία και έδινε τα αποτελέσματα σε διάτρητο ρολό χαρτιού.
Οι νεότερες εκδόσεις της Tunny συμπεριλάμβαναν και εκτυπωτή, ενώ η κωδικοποίηση και αποκωδικοποίηση γίνονταν μέσα στη μηχανή, έτσι ώστε ο χειριστής να βλέπει σε κάθε περίπτωση το αναγνώσιμο κείμενο, που συγκεκριμένα στον δέκτη εκτυπώνονταν σε λωρίδες χαρτιού σαν τηλεγράφημα.
Το σύγχρονο αντίγραφο της Colossus, στο Bletchley Park.
Και αν σήμερα δυσκολευόμαστε να καταλάβουμε τη λειτουργία των μηχανών αυτών, φανταστείτε τους ανθρώπους στο Bletchley Park που είχαν να αντιμετωπίσουν μια σειρά γραμμάτων χωρίς κανένα εμφανές νόημα, αλλά γνώριζαν ότι από την ικανότητά τους να βγάλουν τελικά νόημα εξαρτώνταν χιλιάδες ζωές.
Αξίζει να αναφερθεί εδώ, πώς οι Αμερικανοί που είχαν σπάσει από την αρχή του Β’ΠΠ τους Ιαπωνικούς κώδικες, προετοιμάστηκαν για την επίθεση των Ιαπώνων στο Μίντγουεϊ, που ουσιαστικά σήμανε την αρχή της Ιαπωνικής ήττας.
Οι Αμερικανοί υπέκλεπταν πολλά σήματα των Ιαπώνων που έδειχαν μια σημαντική προετοιμασία επίθεσης, για μια περιοχή που όμως αναφέρονταν με τον κωδικό AF.
Οι Αμερικανοί δεν γνώριζαν σε ποιο νησί αντιστοιχούσε αυτός ο κωδικός, υποψιάζονταν όμως ότι επρόκειτο για το Μίντγουεϊ.
Ο κώδικας των Ναβάχο.
Αξίζει να αναφερθεί εδώ, πώς οι Αμερικανοί που είχαν σπάσει από την αρχή του Β’ΠΠ τους Ιαπωνικούς κώδικες, προετοιμάστηκαν για την επίθεση των Ιαπώνων στο Μίντγουεϊ, που ουσιαστικά σήμανε την αρχή της Ιαπωνικής ήττας.
Οι Αμερικανοί υπέκλεπταν πολλά σήματα των Ιαπώνων που έδειχαν μια σημαντική προετοιμασία επίθεσης, για μια περιοχή που όμως αναφέρονταν με τον κωδικό AF.
Οι Αμερικανοί δεν γνώριζαν σε ποιο νησί αντιστοιχούσε αυτός ο κωδικός, υποψιάζονταν όμως ότι επρόκειτο για το Μίντγουεϊ.
Έστειλαν λοιπόν με ασφαλή τρόπο (με υποβρύχιο καλώδιο) σήμα στο νησί που ήταν σημαντική βάση τους, την εντολή να εκπέμψουν ένα μη κωδικοποιημένο σήμα με την πληροφορία ότι το σύστημα καθαρισμού του νερού της βάσης είχε βλάβη.
Σε λιγότερο από 24 ώρες οι Ιάπωνες εξέπεμψαν κρυπογραφημένο σήμα ότι το AF έχει πρόβλημα νερού! Οι Αμερικανοί είχαν την επιβεβαίωσή τους, και τα υπόλοιπα είναι Ιστορία.
Η ιαπωνική κρυπτογραφική μηχανή που ονομάστηκε Purple από τους αμερικανικούς, ήταν σε χρήση από το 1937 και είχε λειτουργία παρόμοια με της Enigma (στη φωτογραφία διακρίνονται οι τέσσερεις τροχίσκοι της κωδικοποίησης).
Σε σχέση με την Enigma όμως είχε την πρόσθετη «ευκολία» ότι ο δέκτης συνδέονταν με μία δεύτερη γραφομηχανή που τύπωνε αποκωδικοποιημένο το κείμενο.
Πάντως οι Αμερικανοί δεν κατόρθωσαν να αποκτήσουν την Purple, όσο διαρκούσε ο πόλεμος.
Πάντως οι Αμερικανοί δεν κατόρθωσαν να αποκτήσουν την Purple, όσο διαρκούσε ο πόλεμος.
Αυτός ακριβώς είναι ο ελληνικός τίτλος της ταινία του 2002, Windtalkers, με πρωταγωνιστή τον Nicolas Cage, βασισμένη στην πραγματική ιστορία της χρήσης της γλώσσας των Αμερικανών ιθαγενών Ναβάχο για τη μεταφορά προφορικών μηνυμάτων μέσω ασυρμάτου, μεταξύ των πεζοναυτών των ΗΠΑ κατά τον Β΄ΠΠ στο μέτωπο του Ειρηνικού.
Το αξιοσημείωτο είναι ότι ο κώδικας αυτός χρησιμοποιήθηκε τόσο στον πόλεμο της Κορέας όσο και στα αρχικά στάδια του πολέμου του Βιετνάμ, χωρίς να "σπάσει" ποτέ.
Και όμως, η γλώσσα των Ναβάχο δεν ήταν η πρώτη φορά που μια σπάνια γλώσσα αξιοποιήθηκε με αυτόν τον τρόπο. Κατά τη δεύτερη μάχη του Somme στον Α΄ΠΠ (1918), η γλώσσα των Τσερόκι χρησιμοποιήθηκε με παρόμοιο τρόπο από μία αμερικανική μεραρχία.
Μια ενδιαφέρουσα (αν και ανεπιβεβαίωτη) ιστορία για Βόρειο Αμερικανούς ιθαγενείς "Ινδιάνους" γενικά, είναι ότι υπήρξε η σκέψη να χρησιμοποιηθούν στον πόλεμο του Βιετνάμ σαν ειδική μονάδα ανιχνευτών - ιχνηλατών. Σε δοκιμές που έγιναν όμως, φάνηκε ότι έχαναν τις ιδιαίτερες ικανότητές τους (που είχαν πριν καταταγούν) όταν έκοβαν τα παραδοσιακά μακριά μαλλιά τους σε στρατιωτικό στυλ!
Αν και όπως προαναφέρθηκε η ιστορία αυτήν δεν επιβεβαιώνεται από τον στρατό των ΗΠΑ, δεν λείπουν αυτοί που προσφέρουν εξηγήσεις, όπως ότι τα μακριά μαλλιά "δουλεύουν" σαν τα μουστάκια της γάτας, ή ότι επηρεάζονται ιδιαίτερα από τον στατικό ηλεκτρισμό του χώρου, ή ακόμα (που είναι και το πιθανότερο) ότι το κόψιμο των μαλλιών επηρέαζε την αυτοπεποίθηση των ΒΑ ιθαγενών που πίστευαν στις ικανότητες που πρόσφεραν τα μακριά μαλλιά!
Δύο Αμερικανίδες κρυπτοαναλύτριες.
Η πρώτη περίπτωση αφορά την Elizebeth Smith Friedman (1892-1980), μια κορυφαία κρυπτοαναλύτρια, η οποία ξεκίνησε τη δράση της "σπάζοντας" κωδικούς παράνομων διακινητών αλκοόλ κατά την αμερικανική Ποτοαπαγόρευση.
Μάλιστα η καριέρα της ξεκίνησε σε μία προσπάθεια της ίδιας και του μετέπειτα συζύγου της W. F. Friedman (επίσης κρυπτοαναλυτή), κατ' εντολή του τότε εργοδότη τους, να αποδείξουν ότι μέσα στα έργα του Σαίξπηρ κρύβονταν κρυπτογραφημένη η πληροφορία ότι τα έργα είχαν στην πραγματικότητα γραφτεί από τον Sir Francis Bacon. Κάτι για το οποίο τελικά πείσθηκαν ότι δεν ήταν σωστό, αρκετά αργότερα όμως από το τέλος του Β'ΠΠ και τη συνταξιοδότησή τους από την ενεργό δράση, οπότε και μπόρεσαν να ξανασχοληθούν με την αρχική τους έρευνα.
Οι δύο τους είχαν εμπλοκή με την κρυπτοανάλυση για τον αμερικανικό στρατό κατά τον Α'ΠΠ, αλλά η Friedman καθιερώθηκε στον χώρο όπως προαναφέρθηκε κατά την Ποτοαπαγόρευση, ενώ στη συνέχεια συνεργάστηκε με την αμερικανική Ακτοφυλακή βοηθώντας να εξαρθρωθούν κυκλώματα λαθρεμπορίας.
Κατά τον Β'ΠΠ συνεργάστηκε με το αμερικανικό ναυτικό για τον εντοπισμό των πρακτόρων της "επιχείρησης Μπολιβάρ", ενός εκτεταμένου κυκλώματος Ναζί που επιδίωκε να οργανώσει (με τη συνδρομή των Γερμανών) μια επίθεση χωρών της Ν. Αμερικής εναντίων των ΗΠΑ.
Η ομάδα της Friedman συνεργάστηκε και με την ομάδα του Bletchley Park, κατάφερε μάλιστα να σπάσει τους κωδικούς της Enigma περίπου την ίδια εποχή, αν και οι Αμερικανοί δεν είχαν για τη συνέχεια στη διάθεσή τους μια Bombe.
Μετά τον πόλεμο η Friedman δούλεψε για το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, αν και εξαιτίας της μυστικοπάθειας γύρω από την κρυπτοανάλυση, τα επιτεύγματά της δεν ήρθαν στο φως παρά το 2008.
Η δεύτερη περίπτωση είναι της Genevieve Grotjan Feinstein (1913-2006), μαθηματικού και κρυπτοαναλύτριας, η οποία έπαιξε σημαντικό ρόλο στο σπάσιμο του κώδικα της ιαπωνικής Purple το 1940. Μάλιστα η Grotjan είχε προσληφθεί στη στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών (SIS) από τον W. F. Friedman, τον σύζυγο της E. S. Friedman που αναφέρθηκε πιο πάνω. Μετά τον πόλεμο δούλεψε για λίγα χρόνια στο ίδιο αντικείμενο αλλά για το σπάσιμο των κωδίκων της KGB, ενώ μετά την παραίτησή της από την κρυπτοανάλυση δίδαξε μαθηματικά για ένα διάστημα σε πανεπιστήμιο.
ΥΓ1. Στο Imperial War Museun στο Λονδίνο, υπάρχει ειδικό τμήμα για την κρυπτογραφία και την κατασκοπεία, όπου ο επισκέπτης μπορεί να χρησιμοποιήσει μία προσομοίωση του συστήματος της Enigma για να κωδικοποιήσει / αποκωδικοποιήσει ένα μήνυμα, με όλα τα βήματα της διαδικασίας να είναι πλήρως ορατά.
ΥΓ2. Αν αναρωτηθεί κάποιος τι έκαναν οι Γερμανοί από την πλευρά τους, είχαν και αυτοί την αντίστοιχη υπηρεσία, την B-Dienst, η οποία είχε σπάσει τον κοινό Αγγλο-Καναδο-Αμερικανικό κώδικα "Naval Cypher No 3" στις αρχές του 1942, κάτι που στο Bletchley Park διαπίστωσαν από τον Αύγουστο του ίδιου έτους.
Παρόλα αυτά, ο νέος κώδικας "Naval Cypher No 5" (που δεν έσπασε ποτέ) δεν άρχισε να χρησιμοποιείται παρά τον Ιούνιο του 1943, μία σημαντική καθυστέρηση για την οποία αργότερα επικρίθηκε το Βρετανικό Ναυαρχείο.
Αντίθετα, η κρυπτογράφιση των Βρετανών με τα διάφορα μοντέλα της Typex (πιο σύνθετη παραλλαγή της Enigma), για τον στρατό και την αεροπορία, δεν έσπασε ποτέ.
Γ. Μεταξάς
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου